Blog

Een verzameling blogs van de afgelopen tijd.

28 december 2018
De mens wil ten allen tijde moreel deugen
De strekking van Morality and the Regulation of Social Behavior, een provocerende studie van de Utrechtse sociaalpsycholoog Naomi Ellemers, is revolutionair van aard. Ze bestrijdt het bekende idee van de mens als homo economicus die op rationele wijze zijn individueel belang zou najagen. Ze haalt honderden studies en experimenten aan om te bewijzen…
10 augustus 2018
Intellectuele reuzen over het geloof
In zijn boek Die Macht de Heiligen analyseert Hans Joas de betekenis van het heilige voor de moderne maatschappij. Hij keert zich tegen pogingen om de religieuze ervaring te herleiden tot kinderlijke illusies (Freud), economische belangen (Marx), machtsuitoefening (Nietzsche) of de werking van ons brein (Dawkins). Volgens hem is de omgang met het heilige…
20 februari 2018
Minder moralisme graag
Het publieke debat wordt steeds moralistischer. We slingeren elkaar met veel gemak allerlei verwijten in het gezicht. Wie woorden gebruikt als ‘neger’ of ‘blanke’ heet direct racist. Wie pleit voor het opvangen van vluchtelingen wordt meteen als Gutmensch weggezet. In deze opiniebijdrage noem ik drie tendensen die onze neiging tot moraliseren versterken.…
30 maart 2017
Morele lessen vanuit zee
Dit op 30-3-2017 geschreven commentaar vond zijn aanleiding in twee documentaires die toevallig langskwamen. Ze gingen over mensen die hun brood verdienen op zee en daar met verschillende uitdagingen van doen hebben. Ik zie een verband met de tijd dat mensen nog door het leven gingen als jagers en verzamelaars. Dat sluit aan bij de manier waarop andere…
15 maart 2017
Verwarring over normaliteit
Dit op 15-3-2017 geschreven commentaar vond zijn aanleiding in een kritisch rapport van de Onderwijsinspectie over lessen in burgerschap. Mijn bezwaar is dat de overheid in volstrekt lege termen over normen en waarden spreekt. Ze wil wel dat we respect voor anderen opbrengen maar geeft nergens aan welke waarden we moeten verdedigen. Zo wordt de oproep…
15 maart 2017
Kunst, speculatie en spiegeling
Dit commentaar van 15-3-2017 werd geboren uit ergernis over de handel in oude en moderne kunst. Die handel is alleen mogelijk omdat kopers én verkopers vasthouden aan achterhaalde denkbeelden. Bijvoorbeeld het idee dat het om unieke meesterwerken gaat, dat de maker een genie zou zijn, dat het kunstwerk een bepaalde boodschap heeft en dat degenen die…